NATO  ANLAŞMASI

Washington DC, 4 Nisan 1949

  MAI ve Küreselleşme Karşıtı Çalışma Grubu           

NATO/Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütünün Antlaşma Metni

Bu Antlaşmanın taraf devletleri Birleşmiş Milletler Şartı’nın amaç ve ilkelerine sadık kalacaklarını ve tüm halklar ve tüm Hükümetlerle barış içersinde yaşamak istediklerini teyit ederler.

Taraflar, kendi halklarının özgürlüklerini, ortak mirasını ve uygarlığını, demokrasi, bireysel özgürlük ve hukuk devleti ilkelerine bağlı kalarak korumaya kararlıdırlar.

Taraflar, Kuzey Atlantik bölgesinde refahı ve istikrarı geliştirmeyi amaçlamaktadırlar.

Taraflar, barış ve güvenliğin korunması ile toplu savunma yönünde verecekleri çabaları ortaklaştırma konusunda kararlıdırlar.

Taraflar, bu nedenle aşağıdaki Kuzey Atlantik Antlaşması üzerinde mutabık kalmışlardır:

Madde 1

Birleşmiş Milletler Şartında belirtildiği üzere Taraflar, uluslar arası barış ve güvenlik ile adaleti tehlikeye atmadan ve kendi uluslar arası ilişkilerinde BM’in amaçlarına ters düşen bir şekilde tehdit ya da güç kullanımından kaçınarak, barışçı yollarla çözümlemek amacıyla müdahil olabilecekleri herhangi bir uluslar arası uzlaşmazlığı çözme girişiminde bulunacaklardır.

Madde 2

Taraflar, kendi bağımsız kurumlarını güçlendirerek, bu kurumların kuruluş amaçlarının daha iyi anlaşılmasını sağlayarak ve istikrar ve refah koşullarını iyileştirerek barış ve dostluk içindeki uluslar arası ilişkilerin daha da geliştirilmesine katkıda bulunacaklardır. Kendi uluslar arası ekonomi politikalarında çatışmaları ortadan kaldırmaya çalışacak ve üyelerinin bazıları ya da tümü arasında ekonomik işbirliğini teşvik edecektir.

Madde 3

Bu Antlaşmanın hedeflerine daha etkin bir şekilde ulaşabilmek için Taraflar, ayrı ayrı ve ortaklaşa olarak, sürekli ve etkin kendi kendine yardım ve karşılıklı yardımlar anlamında, silahlı saldırılara direnmede kendi bireysel ve kollektif kapasitelerini geliştirip, güçlendireceklerdir.

Madde 4

Taraflar, içlerinden herhangi birinin siyasal bağımsızlık ve güvenliği, toprak bütünlüğü tehdit altına girdiğinde , içlerinden birinin talebi durumunda bir araya gelerek durumu müzakere edeceklerdir.

Madde 5

Taraflar, Avrupa veya Kuzey Amerika’daki üyelerinden biri ya da daha fazlasına karşı silahlı bir saldırıyı, anlaşma taraflarının tümüne yapılmış sayacakları konusunda mutabık kalmışlar  ve sonuç olarak ta böyle bir silahlı saldırı gerçekleştiği taktirde , taraf devletlerin her biri, BM Şartının 51. maddesinde belirtilen toplu veya bireysel savunma hakkının kullanılmasında saldırının muhatabı olan taraf ya da taraflara derhal karşı saldırı konumuna geçerek yardım edecek, ve diğer taraflarla iş birliği içersinde silahlı güç kullanımı, Kuzey Atlantik Bölgesinin güvenliğinin devamının sağlanması da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemleri düzenleyeceklerdir.

Böyle herhangi bir saldırı ve alınan bütün önlemler acilen Güvenlik Konseyine rapor edilecektir. Bu önlemler, Güvenlik Konseyinin durumu çözüme kavuşturmak ve uluslar arası barış ve güvenliği sürdürmek için gerekli adımları atması halinde bu önlemlere son verilecektir.

Madde 6

5. Maddenin amacıyla ilgili olarak, Taraflardan biri ya da daha fazlasına yapılacak silahlı bir saldırının “silahlı saldırı” kapsamına girmesi için gereken koşullar aşağıdadır:

Avrupa veya Kuzey Amerika’daki, Fransa’nın Cezayir bölgelerindeki, Türkiye’deki veya Kuzey Atlantik Bölgesinin Yengeç Dönencesinin kuzeyinde kalan  kısmında yerleşik Antlaşma Tarafları ya da onların idaresi altındaki her hangi bir adanın toprak bütünlüğünü tehdit eden silahlı saldırılar;

Antlaşmanın yürürlük tarihinden itibaren, Akdeniz veya Kuzey Atlantik Bölgesinin Yengeç Dönencesinin kuzeyinde kalan  kısmında, Taraf ülkelerin işgal güçlerinin bulunduğu Avrupa’daki herhangi bir bölgede ya da bu toprakların üzerinde  Antlaşma Taraflarına ait uçak, araç ya da güvenlik güçlerine yönelik silahlı saldırılar.

Madde 7

Bu Antlaşma, Tarafların üyesi bulunduğu BM Şartı altında bulunulan taahhütler ya da Güvenlik Konseyinin uluslar arası barış ve güvenliğin devamı için üstlendiği öncelikli sorumluluğu etkileyecek biçimde yorumlanamaz.

Madde 8

Antlaşmanın bütün Tarafları, tarafların kendi aralarında veya üçüncü bir devletle imzalanmış olup halen yürürlükte olan uluslar arası anlaşmalardan hiç birinin bu Antlaşmanın hükümleriyle çatışmadığını ve ileride de bu Antlaşmayla çatışacak hiçbir uluslar arası angajmana taraf olmayacaklarını deklare ederler.

Madde 9

Taraflar burada Antlaşmanın uygulanmasıyla ilgili meseleleri görüşmek üzere ve her birinin temsil edileceği bir Konseyi kurmuşlardır. Konsey, her an ihtiyaçları karşılayabilecek bir şekilde organize edilecektir. Konsey, gerekli olabileceğinden hareketle bazı alt kurullar oluşturacaktır ve bu çerçevede derhal bir Savunma Komitesi kuracak ve Madde 3 ile Madde 5’in uygulanması için Komiteye öneriler getirecektir.

Madde 10

Taraflar, oy birliği ile karar almaları halinde, her hangi bir diğer Avrupa devletini bu Antlaşmanın ilkelerini daha ileriye taşıyacak pozisyonda olması ve Antlaşmaya dahil olarak Kuzey Atlantik bölgesinin güvenliğine katkıda bulunması koşuluyla davet edebilir. Davet edilen her hangi bir devlet, Antlaşmaya dahil oluşunu belgeleyen enstrümanını ABD Hükümetine depozit ederek Anlaşmaya taraf olur. ABD, böylesi bir giriş enstrümanının deposit edildiği bilgisini bütün Taraflara iletecektir.

Madde 11

Bu anlaşma, Taraf ülkelerin yasalarına geçirilecek ve Antlaşmanın hükümleri , tarafların kendi ülkelerinde yürürlükte olan Anayasa süreçlerine uygun olarak uygulanacaktır. Ülkelerde bununla ilgili çıkarılan uyum yasalarına ilişkin resmi belgeler olabildiğince kısa bir süre içinde ABD’ye depozit edilmek üzere gönderilecektir, ABD de her seferinde tüm diğer Tarafları durumdan haberdar edecektir. Antlaşma, antlaşmayı kendi ülke yasalarına geçiren büyük taraf devletler arasında derhal yürürlüğe girecektir ve bu ülkeler arasında Belçika, Kanada, Fransa, Luxemburg, Hollanda, İngiltere ve ABD bulunmaktadır. Uyum yasalarını daha sonra çıkaran taraf devletler için ise Antlaşma, uyum yasalarının çıkarıldığına dair resmi belgelerin depozit edildiği tarihte yürürlüğe girecektir.

Madde 12

Antlaşmanın 10 yıllık yürürlük süresi sonunda ya da bu sürenin bitiminden itibaren herhangi bir zamanda, Taraflardan birinin talebi halinde, Taraflar Antlaşmayı gözden geçirmek üzere müzakerelerde bulunacak, bunu yaparken, uluslar arası barış ve güvenliğin sürdürülmesi için BM Şartı’na bağlı olarak yapılmış bölgesel düzenlemelerin yanı sıra evrensel kalkınma da dahil olmak üzere Kuzey Atlantik Alanındaki barış ve güvenliği etkileyen faktörleri dikkate alacaklardır.

Madde 13

Antlaşma 20 yılını doldurduktan sonra, Taraflardan birinin Antlaşmadan çekilmek istemesi halinde, çekilme talebinin ABD’ye iletilmesini takip eden 1 yılın ardından Taraf Devlet Antlaşmadan çekilmiş olacaktır. ABD, kendisine iletilen her bir çekilme talebini diğer Taraflara iletecektir.

Madde 14

İngilizce ve Fransızca çevirileri eşit düzeyde güvenilir olan bu Antlaşma metni ABD Hükümeti Arşivlerinde saklanacaktır. Antlaşmanın resmi onaylı fotokopileri ise Antlaşmanın diğer imzacı Devletlerine iletilecektir.

Çeviren: Gaye Yılmaz

Haziran 2004,

KAYNAK: American Froeign Policiy 1950-1955 Basic Documents Volume 1 Department of State Publication 6446 General Foreign Policy Series 117, Washington, DC : Government Printing Office, 1957