Yolsuzlukla Mücadele

·          Kamu görevlilerinin yolsuzluğa karışmasını önlemek için çaba gösterilmesi

·          BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi’nin imzalanması

·          Avrupa Yolsuzlukla Mücadele Konseyi’ne (GRECO) üyesi olunması

·          Yasal ilerlemelere karşın rüşvetin, kamu yönetimi ve ekonomik alanlarda ciddi bir sorun olarak varlığını sürdürmesi

Milli Güvenlik Kurulu ve ordu

·          Sivil yönetimin ordu üzerindeki kontrolünün güçlenmesi

·          Milli Güvenlik Kurulu’nun (MGK) idari yetkilerinin kaldırılması

·          MGK’nın çoğunluğunu sivillerin oluşturduğu bir danışma kurulu haline gelmesi

·          YÖK ve RTÜK yönetim kurullarından askeri üyelerin çıkarılması

·          Askeri ve savunma harcamaları denetiminin Sayıştay’a verilmesi

·          Askeri mahkemelerin yetki alanının daraltılması

·          Türk Silahlı Kuvvetleri’nin dolaylı yollardan etki göstermeyi sürdürmesi

Sivil ve Siyasi Haklar

·          Basın Yasası ile basın özgürlüğünün geliştirilmesi

·          Kadın-erkek eşitliğinin güçlendirilmesi

·          Sivil ve siyasi haklarda ilerleme kaydedilmesi

·          İfade özgürlüğüne yönelik kısıtlamaların kaldırılması

·          Gazetecilere karşı açılan davalardaki artış

·          Kadınlara yönelik şiddetin sürmesi

·          Özellikle kız çocuklarının öğrenimlerini sürdürememesi

·          Avrupa Sosyal Sözleşmesi’nin toplu görüşme ve örgütleşme ile ilgili 5. ve 6. Maddesinin kabul edilmemesi

·          Çocuk işçi sorununun devam etmesi

İnsan Hakları

·          “Ölüm orucu” sorununun büyük ölçüde ortadan kaldırılması

·          İşkence ve kötü muamelenin sistemli bir şekilde devam etmemesi

·          Yeni Ceza Kanunu’nda işkence uygulamalarına verilen cezanın ağırlaştırılması

·          Hapishanelerin iyileştirilmesi

·          “Namus cinayetlerine” ömür boyu hapis cezası verilmesi

·          Bekaret kontrolünün hakim ya da savcı onayı olmadan yapılmaması

·          Evlilik içi tecavüz ve cinsel şiddetin suç sayılması

·          Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarını uygulamada gösterilen çabalar

·          İnsan hakları savunucularının ve insan hakları derneklerinin yargı karşısında kötü muamele görmeye devam etmesi

·          İşkence ve kötü muamelenin sürdüğünü gösteren vakalar

·          Tutukluların hakları konusunda her zaman bilgilendirilmiyor olması

·          Yetkililerin tutuklulara sivil ve siyasi haklarını her zaman bildirmemesi

Azınlık Hakları

·          Kürtçe yasağının kaldırılması

·          Türkçe dışındaki diğer dil ve lehçelerde radyo–televizyon yayını yapılabilmesi

·          Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde kültürel etkinliklerde Kürtçe kullanılmasına hoşgörü gösterilmesi

·          Eğitim ve yayın gibi kültürel hakların uygulamasında kısıtlamaların sürmesi

·          Güneydoğu Anadolu ile bölgesel farklılıkların azaltılması için bir strateji uygulanmaması

·          Güneydoğu Anadolu’da köy koruma sisteminin oluşturulmaması nedeniyle köye dönüş projesinin uygulanamaması

·          Müslüman olmayan azınlıkların yasal kimlik, mülkiyet hakkı, din adamlarının eğitimi, okul ve iç yönetimle ilgili sorunları

Kıbrıs

·          Kıbrıs sorununun çözümü için BM’nin çabalarına destek verilmesi

Ülke yönetiminde yetki ve sorumlulukların idari kademelere paylaştırılması için onaylanan yasalar:

·          Kamu İdaresinde Sosyal Reformlar Yasası

·          Kamu Sektöründe Reformla İlgili Çerçeve Yasası

·          Yerel Özel İdare Yasası

·          Belediyeler ve Büyük Şehir Belediyeleri Yasası

·          Büyük şehir belediyeleri yasası dışındaki reformların yürürlüğe girmemiş olması

Sınır Sorunlarının Barışçıl Çözümü

·          Yunanistan ile ilişkilerde gelişme kaydedilmesi

·          Çözümlenmemiş konuların AB müktesebatına uygun şeklilde çözümlenmeye çalışılacağı ve Uluslararası Adalet Divanı’na danışılacağının bildirilmesi

OLUMLU GELİŞMELER

EKSİKLİKLER

·          Ekonomik politikanın genel olarak iyileşmesi.

·          Ekonomik istikrarın büyük ölçüde sağlanması

·          Kamu harcamalarının sınırlanması

·          Enflasyonun düşmesi

·          Faiz dışı bütçe fazlası

·          Vergi gelirlerini toplamada ilerleme sağlanması

·          Uzun vade ve Türk Lirası borçlanma sağlanarak olası şoklara karşı direncinin arttırılması

·          Ekonomik politikaların 5 farklı bakanlık tarafından yürütülmesi

·          Cari açığın büyümeye devam etmesi

·          Borçlanmada sürdürülebilirliğin faiz oranları ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların etkisinde olması

·          Devletin borçlanma gereksiniminin özel sektör yatırımını engellemesi

·          Geçici ya da ücretsiz aile işçisi sayısının düşmesi, sürekli işçi oranının artması (%39’dan %43’e)

·          Ekonomik büyüme sonucunda işçi verimliliğinin artması

·          İstihdam oranının azalması (%50.9’dan %45.5’e)

·          Büyümede kayıt dışı ekonominin etkisi

·          Yapısal işsizliğin toplam işsizlik oranındaki payının artması

·          Meslek eğitimine yetersiz kaynak ayrılması

·          Kamu sektörü muhasebesinde saydamlığın artması

·          Vergi idaresinin etkinliğinde iyileşme

·          Kamuda iç mali denetimi düzenleyecek yeni bütçe yönetimi ve denetimi yasasının benimsenmesi

·          Serbest piyasa güçlerinin karşılıklı etkilemesinde artış

·          Ekonomiye siyasetin etkisinin azaltılmasında ilerleme

·          Modern ekonomi için yasal ve kurumsal yapıların oluşturulması yolunda ilerleme

·          Merkez Bankasının özerkliği

·          Şeker, tütün gibi piyasaların serbestleşmesi

·          Bağımsız düzenleyici ve gözetleyici kurumlar

·          Petrol piyasalarının serbestleştirilmesi

·          Fiyat tahrifinin etkisinin azalması

·          Enflasyon indeksinde fiyatı devlet tarafından belirlenen ürünlerin oranının %24’ten (1999) %17’ye düşmesi (2003)

·          Devletin petrol, doğal gaz elektrik gibi kamu hizmetlerinin fiyatını belirlemesi

·          Ekonominin %80’nini özel sektörün oluşturması

·          Bankacılık ve bazı temel sanayi kollarında devletin varlığını sürdürmesi

·          POAŞ’ın ve TEKEL’in alkollü içecekler bölümünün özelleştirilmesi

·          Özelleştirmenin oldukça sınırlı kalması

·          Özelleştirmenin önündeki bürokratik engeller

·          Piyasaya giriş ve çıkışın önündeki engellerin azalması

·          Elektrik, gaz, tütün, alkol ve şeker gibi devlet denetiminde olan piyasaların başarıyla açılması

·          Şirket kurulmasına dair yasaların kolaylaştırılması

·          Varolan engellerin halen iç rekabetin önünde engel oluşturması

·          Özellikle mali destek bulma açısından kobilerin karşılaştığı bürokratik engeller

·          Reel faiz oranlarının yüksek olması

·          Ticari yargının güçsüzlüğü ve yavaş bürokrasi

·          Pazar ekonomisinin için gerekli yasal yapının büyük ölçüde kurulmuş olması

·          Ticari mahkemelerin yasa ve sözleşmelerin uygulanmasında engel oluşturması

·          Bürokrasinin yavaş çalışması

·          Çerçeve yasalarının onayı ve uygulanması arasında geçen sürenin uzun olması

·          Ticari mahkeme personelinin yetersizliği ve eğitimlerinin uzun sürmesi

·          Fikri mülkiyet haklarının uygulanmasındaki yetersizlik

·          Bankacılık sektörünün 2001 krizini kısmen atlatması

·          Mali piyasalardaki yetersiz gelişme

·          Bankacılık sektörünün özel sektöre aktardığı kaynağın yetersiz olması

·          Bankalardaki karmaşık ortaklık yapısının saydam işleyişlerinin engellemesi

·          Yabancı bankaların sektördeki payının düşük olması

·          Sigortacılık sektöründeki gelişmeler

·          Uluslararası Muhasebe Standartları’nın (IAS) kabul edilmesi

·          Denetim standartlarının çağdaşlaştırılması

·          Mevduata verilen devlet güvencesinin 50 milyar TL ile kısıtlanması

·          Bankacılık dışındaki mali sektörün kısıtlı rolü

·          Kamu işletmelerindeki ihtiyaç fazlası personelin azaltılması

·          Kamu işletmelerinin yeniden yapılandırılması ihtiyacı

·          Kamu işletmelerinin verimliliklerinin artması için yatırım yapılması gerekliliği

·          Türk toplumunun eğitim düzeyindeki artış

·          Eğitim seviyesini artırmak için çaba harcanması

·          2004 yılı eğitim bütçesinde kısıtlamaya gidilmemiş olması

·          Nüfustaki hızlı artış nedeniyle eğitim harcamalarına daha fazla bütçe gerekmesi

·          Ar-Ge harcamalarının sınırlı olması

·          Özel sektörün Ar-Ge harcamalarının düşük olması

·          Sermaye birikimindeki artış

·          Fiziksel altyapıdaki gelişme

·          Hizmet sektörünün ağırlık kazanması

·          Tarım sektörünün öneminin giderek azalması

·          Raylı taşımacılığın yetersiz, mevcut yapının eski oluşu

·          Karayolu, liman ve havayolu hizmetlerindeki gelişmelerin finansman güçlükleri nedeniyle yetersiz kalması

·          Türk Telekom’un özelleştirilmesinin ertelenmesi

·          Kobilerin esnek yapıya sahip olması ve yeni faaliyet alanlarına yönelebilmesi

·          Tarım, enerji, telekomünikasyon gibi sektörlerde devlet etkisinin azalması

·          Ekonomide devlet etkisinin azalması

·          Devlet yardımlarının izlenmesi ve kontrol edilmesi gerekliliği

·          Ticaretle ilgili sınırlamaların kaldırılması

·          İhraç ürünlerindeki çeşitliliğin ve toplam tutarının artışı

·          Motorlu araçların ihracatındaki artış

·          Türk ihraç ürünlerinin rekabetçi fiyat seviyesini koruması

·          Tekstil ihracatının sabit kalması, gelişmemesi

[1]AB Komisyonu İlerleme Raporu ve Tavsiye Kararı belgelerine ulaşmak için:

http://europa.eu.int/comm/enlargement/report_2004/